ออกซิเจนบำบัด ยุคโควิด
ผู้ป่วยมีระดับของออกซิเจนในเลือดต่ําควรจะได้รับประโยชน์จากการบำบัดรักษาด้วยออกซิเจนหรือไม่ รวมไปถึงการใช้ เครื่องวัดออกซิเจน ในเลือดและชีพจร ซึ่งเป็นอีกวิธีที่ช่วยวัดระดับของออกซิเจนในเลือดได้ นอกจากนี้ รายงานอาการของผู้ป่วย covid-19 จากทั่วโลก แล้วเจอ...
โดยปกติแล้ว อากาศที่เราหายใจเข้าไปนั้น ไม่ได้มีแค่ออกซิเจนเพียงอย่างเดียว แต่ประกอบด้วยไนโตรเจน ประมาณ 79% และออกซิเจน ประมาณ 21% รวมทั้งฝุ่นละอองที่ไม่พึงปรารถนา ซึ่งสภาพเหมาะสมที่คนเราสามารถอยู่ได้อย่างสบายจะต้องมีออกซิเจนอยู่ประมาณ 19.5-23.5% ปกติก็เพียงพอสำหรับออกซิเจนในร่างกาย แต่ ณ ตอนนี้ สภาวะฝุ่นพิษหรือฝุ่นละอองที่มีค่า PM 2.5 สูงเกินมาตรฐานที่กำหนด ปกคลุมทั่วกรุงเทพฯและปริมณฑลทุกวันนี้ จึงควรงดสูดออกซิเจนในอากาศในทีสาธารณะ เพื่อป้องกันฝุ่นละออง pm 2.5 ที่อาจก่อให้เกิดขึ้นต่อร่างกาย ถือเป็นภัยใกล้ตัวที่ไม่ควรมองข้าม
ภาวะพร่องออกซิเจน เกิดจากอะไร
ภาวะพร่องออกซิเจน มักเกิดจากการขึ้นไปอยู่ในที่สูง เช่น บนยอดเขา การขึ้นบินบนเฮลิคอปเตอร์ ซึ่งความกดบรรยากาศลดลง มีออกซิเจนเบาบาง ดังนั้นเมื่อหายใจเข้าไปในแต่ละครั้งจะได้รับออกซิเจนน้อยกว่าเมื่ออยู่ที่ระดับพื้นดิน ภาวะพร่องออกซิเจน ซึ่งเกิดจากการได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย ทำให้มีปริมาณออกซิเจนในเซลล์ เนื้อเยื่อ และอวัยวะต่าง ๆ ต่ำกว่ามาตรฐาน ส่งผลให้การทำงานของร่างกายและสมองบกพร่อง
ออกซิเจนบำบัด
ออกซิเจนบำบัดจะเป็นประโยชน์อย่างมากสำหรับผู้ที่ต้องประสบภาวะระดับออกซิเจนต่ำ ในรายที่มีความจำเป็นต้องใช้ ออกซิเจนบำบัดจะช่วยลดอาการที่เกิดจากการขาดออกซิเจนและช่วยให้บุคคลเหล่านั้นทำกิจกรรมหรือเคลื่อนไหวได้ดีขึ้น นอกจากนั้นได้รับออกซิเจนเสริม ยังทำให้คุณภาพชีวิตดีขึ้นและยังช่วยยืดอายุขัยให้ผู้ป่วยจำนวนมาก ออกซิเจนบำบัดช่วยลดอาการที่มาจากภาวะพร่องออกซิเจน เช่น ปวดศีรษะ อ่อนล้า หายใจตื้น หงุดหงิด กระวนกระวาย ช่วยในการเจริญเติบโตและพัฒนาเด็กที่มีภาวะทางปอดเรื้อรัง
วิธีการตรวจปริมาณออกซิเจนในเลือด
แพทย์ตรวจปริมาณออกซิเจนในหลอดเลือดแดง วัดชีพจร เพื่อพิจารณาว่าผู้ป่วยมีระดับของออกซิเจนในเลือดต่ําควรจะได้รับประโยชน์จากการบำบัดรักษาด้วยออกซิเจนหรือไม่ รวมไปถึงการใช้ เครื่องวัดออกซิเจน ในเลือด อัตราการเต้นของหัวใจและวัดชีพจร ซึ่งเป็นอีกวิธีที่ช่วยวัดระดับของออกซิเจนในเลือดได้ โดยระดับของออกซิเจนในเม็ดเลือดแดงปกติจะอยู่ระหว่าง 75-100 มิลลิเมตรปรอท ซึ่งหากพบว่ามีระดับออกซิเจนในเลือดเท่ากับ 60 มิลลิเมตรปรอท หรือน้อยกว่า แสดงว่าบุคคลดังกล่าวจำเป็นต้องได้รับออกซิเจนเสริมหรือออกซิเจนบำบัด
การรักษา ภาวะพร่องออกซิเจน
เมื่อเกิดภาวะพร่องออกซิเจนนี้ขึ้นต้องรีบนำตัวส่งโรงพยาบาลโดยเร็วที่สุด โดยแพทย์จะรักษาด้วยการวัด อัตราการเต้นของหัวใจ วัดชีพจร แล้วให้ออกซิเจนผ่านทางหน้ากาก หรือสายทางจมูก เพื่อเพิ่มระดับออกซิเจนในเลือด ป้องกันไม่ให้เซลล์และอวัยวะสำคัญถูกทำลาย ทั้งนี้จะเป็นการให้ออกซิเจนในระดับต่ำที่สุดที่จะเพียงพอรักษาระดับออกซิเจนในเลือด อย่างไรก็ตาม การได้รับออกซิเจนปริมาณมากเกินไปสร้างความเสียหายให้แก่เซลล์ในปอดได้ โดยระดับของออกซิเจนในเลือดควรไม่เกิน 110 มิลลิเมตรปรอท
ออกซิเจนบำบัด เหมาะกับใครบ้าง
ออกซิเจนบำบัด (Oxygen Therapy) เป็นวิธีที่นำมาใช้เพิ่มปริมาณออกซิเจนในปอดและกระแสเลือด สำหรับผู้ป่วยที่พบสัญญาณของเซลล์ในร่างกายบ่งชี้ว่าร่างกายได้รับออกซิเจนไม่เพียงพอหรือภาวะขาดออกซิเจนที่วัดได้จาก เครื่องวัดออกซิเจน วัดออกซิเจนในเลือด (SpO2) น้อยกว่าค่าปกติ โดยผู้ป่วยที่มีระดับของออกซิเจนในเลือดต่ําเหล่านี้ อาจมีสาเหตุจากโรคต่าง ๆ เช่น ปอดบวม มะเร็งปอด โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง และกลุ่มอาการหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน ปัจจุบันผู้ป่วยสามารถใช้อุปกรณ์ให้ออกซิเจนบำบัดได้ทั้งที่โรงพยาบาลและที่บ้าน ยิ่งช่วงยุคโควิด การวัดออกซิเจนมีผลอย่างมาก เพื่อเฝ้าดูอาการก่อนพบแพทย์
คนไข้ "โควิด" อาการทรุดเพราะ...
การระบาด"โควิด"แถบยุโรปช่วงแรกๆที่มีคนตายเยอะมาก จากการกักตัวที่บ้าน เพราะจู่ๆ อาการก็ทรุดลงอย่างรวดเร็ว ส่ง รพ. ไม่ทัน เสียชีวิตที่บ้านหรือไปเสียชีวิตที่ รพ. หลายๆ เคสในบ้านเราก็มีอาการแบบนั้น เคสแบบนี้เรามีข้อมูลจากนักวิจัยที่ไปศึกษาการรายงานอาการของผู้ป่วย covid-19 จากทั่วโลก แล้วเจออะไรแปลกๆ อย่างหนึ่ง คือ ค่าออกซิเจนในเลือดต่ำ จึงจำเป็นต้องมี "เครื่องวัดออกซิเจนปลายนิ้ว"
ภาวะระบบหายใจล้มเหลวจาก "โควิด"
คนไข้จำนวนมาก แทบไม่มีอาการเหนื่อยเลย หรือมีอาการทางทางเดินหายใจน้อยมากๆ แทบจะปกติเลยก็ว่าได้ แต่พอไปวัดค่าออกซิเจนในเลือดพบว่ามันต่ำกว่าปกติมาก (ค่าปกติไม่ควรต่ำกว่า 95%) แต่คนไข้ที่ติดโควิดจำนวนมาก แม้ค่าออกซิเจนจะต่ำกว่าปกติมาก แต่ร่างกายเหมือนยังชิลๆ อยู่ แต่พออาการมากขึ้นถึงจุดหนึ่ง จู่ๆ คนไข้เหล่านี้ จะมีอาการเหนื่อยแบบรุนแรง จนระบบหายใจล้มเหลว ต้องใส่ท่อช่วยหายใจ หรือเสียชีวิตในเวลาไม่นานหลังจากแสดงอาการ ทางการแพทย์เรียกอาการนี้ว่า "happy hypoxemia" หรือ "silent hypoxemia"
อุปกรณ์สำคัญในยุค "โควิด"...
ดังนั้นสถานการณ์ตอนนี้ ถ้าพ่อแม่พี่น้องบ้านไหนมีเคสเสี่ยงสงสัยติดโควิด ที่ยังต้องกักตัวที่บ้านหรือที่ hospitel หากเรามีอุปกรณ์วัดค่าออกซิเจนในเลือดติดตัวไว้ ใช้ร่วมประเมินด้วยอีกอย่างนึง ถ้าค่ามันลดลงผิดปกติแม้จะยังไม่เหนื่อยก็รีบติดต่อแพทย์ เพื่อประเมินอาการทันที อาจจะช่วยชีวิตคนไทยได้มากขึ้นจากการระบาดระลอกนี้ เครื่องวัดออกซิเจนในเลือดจะเป็นอุปกรณ์ตัวแรกๆ ที่ช่วยบอกว่าค่าความเข้มข้นของออกซิเจนในเลือดต่ำลงหรือยัง ซึ่งเป็นค่าที่บอกว่าเราอาการหนักขึ้น ควรที่จะต้องแจ้งทางโรงพยาบาลให้มาดูแลหรือให้เราเข้ารักษาตัวในโรงพยาบาลได้แล้ว
Cr.พบแพทย์,Kapook,กรุงเทพธุรกิจ
